Shkuam në shitore për të parë çfarë mund të blehet me 2.000 dinarë – disi arritëm të “mbulonim” mëngjesin dhe drekën . . .
Tashmë jemi dëshmitarë të rritjes ditore të çmimeve. Çmimet e ushqimeve u rritën më së shumti dhe kjo reflektohet edhe në statistikat zyrtare – inflacioni nga viti në vit arriti në 5.7 për qind, ku perimet u rritën me 36 për qind dhe mishi me më shumë se 15 për qind. Duke marrë parasysh çmimet, sidomos të ushqimeve, lehtë mund të konkludohet se sot nuk duhet të shkosh në dyqan pa 2000 dinarë në xhep.
Inflacioni do të thotë çmime më të larta dhe çmime më të larta do të thotë që ne mund të blejmë më pak për të njëjtat para. Dhe sot është më se e dukshme tashmë me hyrjen në dyqan, është një koment shumë i zakonshëm nga qytetarët tanë.
Për dy mijë dinarë sot mund të blejmë një kilogram mish, bukë, kos, vezë, vaj… Dhe kaq – mëngjes dhe drekë për familjen për një ditë. Nëse ende blejmë cigare, dhe planifikojmë të përdorim karburant dhe të blejmë kafe, na duhen edhe një “mijë”. Shumë do të thoshin se deri vonë e “përbënin” një ditë me një mijë, ndërsa sot vështirë se edhe me dy.
Delikatesat, letrat higjienike, mielli… po shikojmë çmime më të larta për sheqer, lëngje… 100 gram çokollatë që deri vonë ishin 120, tani janë 148 dinarë, po ashtu higjiena është më e shtrenjtë. Një kilogram kofshë viçi tani është 1050 dinarë. Epo, nëse doni të bëni schnitzel dhe drekë për familjen, nuk duhet të hyni në një dyqan nën dy mijë dinarë – na thotë një tregtar i cili prej vitesh punon në një zinxhir të madh të shitjes me pakicë.
Ekonomistet thonë se statistikat zyrtare dhe të dhënat për inflacionin çmimet po rriten dhe se sot për të njëjtat para mund të blesh shumë më pak se një apo dy vjet më parë.
– Sot, inflacioni ynë ndërvjetor është në pragun e 6 për qind dhe do ta pranoni se është shumë më tepër se dy për qind që ishim mësuar në vitet e mëparshme. Dhe jeta është shumë më e keqe se sa thonë statistikat. Dua të them se është bërë e qartë se populli masivisht ka përshtypjen se çdo gjë po i kushtohet çmimit dhe se paratë që kanë në dispozicion i vlejnë më pak.
Gjithçka që po shikojmë nuk është për t’u anashkaluar sepse inflacioni nuk është diçka që mund të ndalet lehtë dhe pa pasoja.
– Nuk ka rikthim falas në nivelet e mëparshme të mira. Kjo mund të bëhet, por me masa energjike që kushtojnë dhe që prishen duke ulur prodhimin, vendet e punës, ndërprerjet në tregti…
Çmimet e ushqimeve po rriten globalisht. Organizata e Kombeve të Bashkuara për Ushqimin dhe Bujqësinë njoftoi se çmimi i ushqimeve është rritur me rreth 32 për qind në një vit dhe problemi global është edhe problemi ynë.
– Pothuajse 60 për qind e inflacionit nga viti në vit në Serbi u përcaktua nga faktorë që politika monetare nuk mund të ndikojë – çmimet e ushqimeve të papërpunuara dhe të energjisë, të cilat përbëjnë një të katërtën e shportës së konsumit.
Ata theksojnë se këto dy grupe produktesh, të konsideruara së bashku, kontribuan në inflacionin vjetor prej 3.3 pikë përqindjeje.
Nga ana tjetër, sipas NBS, stabiliteti relativ afatgjatë i kursit të këmbimit, i cili do të ruhet në periudhën në vijim, përfaqëson një ankorë të fortë të stabilitetit të çmimeve.