Çfarë i pret qytetarët që kursejnë energjinë elektrike

Elektroprivreda Srbije ka zhvilluar një version funksional të masave të kursimit të energjisë elektrike, i cili përfshin stimuj për konsumatorët që reduktojnë konsumin, i cili është duke u analizuar në Ministrinë e Energjisë dhe zyrat e Presidentit dhe Kryeministrit, dhe dokumenti përfundimtar duhet të jetë gati dhe të miratohet nga Qeveria deri në fund të javës.

Me fjalë të tjera, familjet së shpejti do ta dinë se si do të shpërblehen nëse konsumojnë më pak kilovat në krahasim me të njëjtin muaj të vitit të kaluar dhe janë në lojë disa modele dhe se cili do të adoptohet duhet të kristalizohet deri të enjten. Edhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, dje në mënyrë indirekte njoftoi se dokumenti është në fazën përfundimtare, gjegjësisht se qytetarët do të dinë se çfarë i pret nga 1 shtatori, krahas rritjes prej 6.5 për qind të energjisë elektrike.

Jemi duke punuar fort për masat që do të propozojmë, për efektet financiare, për kursimin e energjisë elektrike, për familjet dhe më pas do ta shohim edhe për kompanitë. Të hënën është importuar pak më shumë se katër gigavat energji elektrike, e cila kushton 2.4 milionë euro. Kjo do të thotë 530 euro për megavat-orë dhe ne e shesim në tregun tonë për 41 euro, që është 14 herë më pak. Askush nuk mund ta durojë këtë, dhe është ende verë – shpjegoi Vuçiq.

Për të mbijetuar dimrin, duhet gjetur një model që do të inkurajonte familjet të kursenin. Për atë që do të jepte rezultatet më të mira dhe që këshilluan konsulentët EPS dhe Ministrinë e Energjisë, bëhet fjalë për korrigjimin e sistemit tarifor, pra uljen e kufirit midis zonës blu dhe të kuqe, për shkak të Procedura nuk do të mund të aplikohet nga tetori, kur sipas njoftimit të Vuçiqit është dashur të fillojë me masa stimuluese për ata që kursejnë. Ai korrigjim duhet të miratohet nga Agjencia e Energjisë, e cila kërkon kohë, e cila nuk është në dispozicion.

Pikërisht për këtë, sistemi i paralajmëruar me shumë gjasa do të zbatohet këtë dimër, pra ato amvisëri që do të konsumojnë më pak kilovat në krahasim me periudhën e dimrit të vitit të kaluar, do të paguajnë çmim më të ulët për energjinë elektrike.

Se sa do të jetë ky reduktim nuk është përcaktuar ende, pasi disa opsione janë në lojë. Çelësi është ai që lidhet me përcaktimin e përqindjes më të ulët të kursimeve që do të mundësojë nxitjen apo uljen e çmimit të kilovatëve. Nga 1 shtatori, për shkak të rritjes së çmimit prej 6.5 për qind, sipas llogaritjeve të Agjencisë së Energjisë, ai kilovat duhet të jetë mesatarisht 8144 dinarë pa taksa.

– Sipas urdhrit të presidentit Vuçiq, për secilin nga propozimet, e që janë disa, duhet të krijohet efekti financiar si për EPS-në ashtu edhe për familjet. Aq më tepër, sepse ai insiston që të shpërblehen edhe kursimet më të vogla të qytetarëve. EPS dhe Ministria e Energjisë mendojnë se duhet vendosur një kufi, pra masa stimuluese do të kishte efekt real nëse familjet kursejnë të paktën 10 për qind krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar. Është një dilemë që ende nuk është zgjidhur sepse ata që kanë kursyer më pak se kaq janë në lojë për çmimin. Ajo do të shkarkohet të mërkurën ose të enjten me një ekip nga zyra e presidentit dhe kryeministrit. Pritet edhe zgjidhja nëse ulja do të lidhet vetëm me përqindjen e kursimeve në kilovat, pra a do të jetë e njëjtë apo do të aplikohet sistemi i bonusit për ata që kursimet mujore janë dukshëm më të larta se në të njëjtin muaj të vitit të kaluar. – shpjegon bashkëbiseduesi ynë.

Ai shton se analizat do t’i prezantohen presidentit Vuçiq dhe kryeministres Brnabiq dhe më pas do të dinë se cili model do të aplikohet.

– Varësisht nga kjo, reduktimet për një faturë mesatare prej 4000 dinarë mund të shkojnë nga 400 deri në 1000 dinarë. Është një version i mirë për familjet, por për PE-të dhe shtetin, do të ishte më mirë të korrigjohej sistemi tarifor, pra të zvogëloheshin kufijtë midis tarifave blu dhe të kuqe. Disa analiza tregojnë se nëse kufiri për zonën e kuqe do të zhvendosej nga 1600 në 1200 kilovat orë aktuale, efektet e kursimeve do të ishin dukshëm më të dukshme sepse konsumatorët e mëdhenj do të demotivoheshin për të shpenzuar kilovat të shtrenjta për pak para. Mirëpo, tani për tani është vetëm në nivelin e idesë që EPS ka paraqitur në Ministrinë e Energjisë në maj.

Ekspertët nuk duan të komentojnë efektet e masave stimuluese të paralajmëruara për familjet pasi nuk e dinë se si do të përcaktohen.

Nëse dihet se 70 për qind e amvisërive konsumojnë nga 300 deri në 500 kilovat në muaj, që është konsum racional, atëherë shtrohet pyetja nëse mund ta reduktojnë edhe më shumë dhe të hyjnë në kategorinë e atyre që do të marrin stimuj. Problemi janë ata 30 për qind që shpenzojnë më shumë dhe pikërisht aty duhen kërkuar mekanizmat për futjen e tyre në sistemin e kursimit. Kjo do të bëhej e mundur duke ndryshuar sistemin tarifor, i cili nënkupton lëvizjen e kufirit mes zonës blu dhe të kuqe, por edhe rritjen e raportit të çmimeve të kilovateve mes jeshiles dhe blusë, apo të kuqes. Njëkohësisht duhet pasur kujdes që të mos rrezikohen amvisëritë të cilat janë të detyruara të përdorin energjinë elektrike për ngrohje sepse nuk kanë mundësi tjera teknike, thotë për Blic Zheljko Markoviq, ekspert energjetik nga Dilojt.

Zonat sipas konsumit kilovat

Zona e gjelbër deri në 350 kWh
nga 351 në 1600 kWh – zonë blu
nga 1601 – zona e kuqe
Ai shton se do të ishte ideale të reduktohej konsumi në Serbi për 10 deri në 15 për qind.

– Problemi lind sepse energjia elektrike është burimi më i lirë i energjisë, kështu që pyetja është nëse njerëzit janë të gatshëm të heqin dorë nga rehatia e tyre për hir të një zbritjeje. Në të njëjtën kohë, mendoj se kjo zbritje duhet të jetë e vlefshme për ata që kanë kursyer së paku 10 për qind të kilovatëve në krahasim me muajin e njëjtë të vitit paraprak.