Si të hiqet saktë temperatura e lartë te fëmijët

Dr Pilar Svetlana, specialiste e pediatrisë, përgjigjet se si të zgjidhet një nga problemet më të zakonshme që shoqërojnë sëmundjet e fëmijëve.

Të gjithë kemi hasur në një temperaturë të lartë, një shoqërues aspak të këndshëm të disa sëmundjeve. Ekziston një mënyrë e duhur për ta ulur atë dhe sigurisht që nuk përfshin ringrohjen me djersë, patate, alkool, uthull ose gjëra të tjera nga kuzhina juaj.

Dr. Pilar renditi fillimisht disa terma bazë që duhet të dinë kur bëhet fjalë për ethet.

Çfarë është normale dhe çfarë është temperatura e ngritur?
Ndarja e mëposhtme tregon qartë diapazonin e vlerave të temperaturës së trupit që na tregojnë se sa alarmante është situata, domethënë sa shpejt duhet të reagojmë:

temperatura normale: 36,1 – 37,1°C
temperatura pak e ngritur (subfebrile): 37,5 – 38°C
temperatura mesatarisht e ngritur (febrile): 38,1 – 39°C
temperaturë e lartë (ethe e lartë): mbi 39.1°C
Këto janë vlerat e temperaturës së trupit të matura nën sqetull (aksilare). Kur maten në vithe (rektal), vlerat janë më të larta për 0,5-0,8°C. Nëse matni temperaturën e fëmijëve në mënyrë rektale, kjo lloj matje rekomandohet vetëm për fëmijët nën një vjeç. Besoj se shumica e prindërve e kanë më të përshtatshme të matin temperaturën në sqetull.

Kur duhet ulur temperatura e ngritur?
Temperatura duhet të ulet nëse tejkalon vlerën 38,5°C, ndërsa temperatura mbi 39,1°C kërkon ulje të shpejtë dhe të menjëhershme. Nëse temperatura rritet shpejt ose nëse është e pranishme në orët e mbrëmjes, para se të shkoni në shtrat, është e dëshirueshme që ta ulni atë tashmë në një vlerë prej 38°C. Përjashtim nga ky rregull bëjnë fëmijët që kanë konvulsione febrile (frass) në të cilat temperatura ulet menjëherë sepse konvulsione mund të ndodhin edhe në temperaturën më të ulët.

Qëllimi i uljes së temperaturës së ngritur nuk është që të normalizohen vlerat e saj, por të ulet në një interval të sigurt nën 38°C. Kjo do të thotë që nuk mund të prisni që temperatura e trupit të arrijë vlerat normale gjatë 3-4 ditëve të para të sëmundjes. E njëjta gjë vlen edhe kur jeni nën terapi me antibiotikë. Së pari, vlerat mesatare të temperaturës ulen dhe vetëm pas kësaj ato normalizohen sepse shërimi është një proces që kërkon pak kohë.

Si duhet ulur temperatura e ngritur?
Këtu është një përmbledhje e shkurtër e asaj që duhet të bëni në këtë situatë:

aplikoni ilaçe kundër temperaturës: paracetamol, ibuprofen (sipas udhëzimeve të mjekut tuaj)
bëjeni fëmijën rehat: vishni rroba më të lehta dhe në temperatura të larta hiqni të gjitha rrobat
ftohni fëmijën: dush dhe larje me ujë të vakët (jo të ftohtë), lagie me peshqir të lagur.
Jepini fëmijës tuaj pije të ftohta (jo të ngrohta dhe të nxehta).
Nëse përdorni paracetamol ose ibuprofen varet nga ju, në varësi të asaj që i përshtatet më mirë fëmijës suaj. Vetëm kini parasysh se është më e këshillueshme që të jepet paracetamol në rast të problemeve me stomakun (dhimbje barku, të përziera, të vjella) ose nëse fëmija ha më pak.

Çfarë nuk duhet bërë!

Ndiqni rreptësisht këto gjëra me fëmijët:

MOS jepni acid acetilsalicilik
MOS jepni dy ilaçe kundër temperaturës në të njëjtën kohë
MOS jepni ilaçe në formë supozitore nëse fëmija ka diarre
MOS e masazhoni lëkurën me alkool (fërkime) sepse është një metodë e braktisur që irriton lëkurën dhe tymi mund të jetë toksik.
Është e rëndësishme të mbani mend se acidi acetilsalicilik (Aspirinë, Andol, Midol, Cardiopirin…) nuk u jepet fëmijëve nën moshën 18 vjeç për të trajtuar ethet e shkaktuara nga sëmundjet infektive, sepse mund të çojë në një gjendje të quajtur sindroma Reye, e cila mund të shkaktojë dëmtim të mëlçisë, trurit dhe madje edhe vdekje.

Kur të shihni një mjek?
Situatat e mëposhtme kërkojnë që menjëherë të shkoni te mjeku:

Thirrni MENJËHERË një mjek nëse fëmija juaj ka konvulsione febrile (frass).
nëse temperatura e ngritur zgjat më shumë se 72 orë (3 ditë)
nëse nuk mund ta ulni fare temperaturën
nëse fëmija është në gjendje të përgjithshme të keqe (refuzon ushqimin dhe lëngjet, është i përgjumur dhe konfuz, nuk mund të qëndrojë)
Shumica prej nesh e perceptojnë një temperaturë të ngritur si një gjë negative, dhe veçanërisht kur bëhet fjalë për fëmijët e vegjël, ajo sjell panik të vërtetë në shtëpi. Do të përpiqem t’ju qetësoj dhe t’ju shpjegoj se një temperaturë e ngritur është në fakt aleati ynë në luftën kundër agjentëve infektivë. Në përgjigje të një infeksioni, trupi ynë rrit temperaturën e tij, si të thuash, duke krijuar kështu një mjedis që është i pafavorshëm për rritjen dhe riprodhimin e mikroorganizmave. Gjithashtu, shumica e fëmijëve, dhe të rriturve, kur kanë temperaturë të ngritur, në shumicën e rasteve nuk kanë ndonjë problem serioz shëndetësor.

Përmbajtja e këtij teksti është menduar vetëm për qëllime të përgjithshme informacioni dhe nuk mund të shërbejë si zëvendësim për ekzaminimin, diagnostikimin dhe trajtimin nga një mjek. Në rast të ndonjë problemi shëndetësor, si dhe para se të filloni ndonjë terapi, kërkoni ndihmën e mjekut tuaj. Ne heqim dorë nga përgjegjësia për çdo dëm të shkaktuar nga keqinterpretimi i përmbajtjes së tekstit.