Këshilla të dobishme: Si t’i shpëtojmë vjellave gjatë udhëtimit
Udhëtimi na bën të përzier, sepse transporti modern e mashtron trurin që të mendojë se jemi të helmuar, sipas neuroshkencëtarëve.
Të qenit në një makinë, tren, anije ose aeroplan dërgon sinjale kontradiktore në tru që shkaktojnë një reagim të ngjashëm me atë që ndodh kur një person helmohet. Dr Dean Burnett nga Universiteti i Kardifit tha se ndjenja e të përzierave ndodh sepse truri mendon se trupi duhet të nxjerrë toksinat përmes të vjellave.
Të qenit në një makinë, tren, anije ose aeroplan dërgon sinjale kontradiktore në tru që shkaktojnë një reagim të ngjashëm me atë që ndodh kur një person helmohet. Dr Dean Burnett i Universitetit të Cardiff-it tha se ndjenja e të përzierave ndodh sepse truri mendon se trupi duhet të nxjerrë toksinat përmes të vjellave.
Në fakt, bëhet fjalë për muskujt që dërgojnë një informacion në tru (sipas të cilit trupi nuk lëviz), dhe veshët një tjetër (ata ndjejnë lëvizjen në automjet). Dr. Burnet tha se trupi nuk ka evoluar ende sa duhet për të përballuar ndjesinë e ngasjes, ku trupi lëviz pa prodhuar në të vërtetë lëvizje.
“Kur jemi në një automjet të tillë si një makinë, një tren ose veçanërisht në një anije, ju në fakt nuk jeni duke lëvizur fizikisht. Muskujt thonë se janë në qetësi. Nëse jeni ulur në një anije, po shikoni një mjedis statik, kështu që edhe sytë tuaj nuk marrin informacionin se jeni duke lëvizur. Megjithatë, lëngu në vesh i bindet ligjeve të fizikës dhe lëviz në njëfarë mënyre sepse edhe ju jeni duke lëvizur. Kështu truri merr mesazhe kontradiktore. Ai merr mesazhe nga muskujt dhe sytë se ata janë në qetësi, dhe sensorët e ekuilibrit dërgojnë informacionin e kundërt. Kur e vendosim në kontekstin e evolucionit, e vetmja gjë që mund të shkaktojë një mospërputhje të tillë shqisore është një neurotoksinë ose helm. Kjo është arsyeja pse truri mendon se është i helmuar dhe gjëja e parë që do të përpiqet të bëjë në atë rast është të heqë qafe helmin – duke vjellur.
Ai shpjegoi se leximi në makinë e përkeqëson atë ndjenjë të përzier, sepse sytë janë të fokusuar në një hapësirë shumë të vogël statike dhe në asnjë mënyrë nuk i dërgojnë trurit një mesazh për lëvizjen.
Sipas kësaj logjike, ndjesia e të përzierave mund të zvogëlohet duke parë nga dritarja, sepse kështu ne ende i tregojmë trurit se po lëvizim.
Përveç kësaj, një nga këshillat për shoferët është të ngadalësojnë shpejtësinë kur kthejnë kthesat. Gjithashtu, nëse ndiheni të përzier, përpiquni ta mbani kokën të kthyer nga jashtë dhe përpara shumicën e kohës.
Rekomandohet gjithashtu frymëmarrje e kontrolluar, e cila është pothuajse dy herë më efektive se mjekimi. Përkatësisht, refleksi i gag-ut e fik impulsin e frymëmarrjes, kështu që nëse përqendroheni në frymëmarrje, ai mund të parandalojë të vjellat. Praktikoni ta bëni frymëmarrjen tuaj të barabartë dhe të qëndrueshme.
Duke folur për librin e tij “Truri idiot: Çfarë bën vërtet koka juaj”, Burnett i tha Daily Mail se me kalimin e kohës dhe moshës, truri përshtatet dhe është më i suksesshëm në njohjen e sinjaleve delikate, ndërsa fëmijët janë më të ndjeshëm ndaj sëmundjes së lëvizjes sepse truri i tyre janë ende në zhvillim.
Ata ende nuk kanë një përgjigje se pse disa njerëz vuajnë nga sëmundja e lëvizjes, ndërsa të tjerët jo, por ka ende pyetje pa përgjigje rreth ndikimit të jetës moderne në tru. Për shembull, jet lag është gjithashtu reagimi i trurit ndaj çorientimit që ndodh kur lëvizni në një zonë tjetër kohore dhe ndryshimin e ditës/natës.