Na pret një dimër i ftohtë, me shumë borë dhe ngrica

Dimri i ardhshëm duhet të na sjellë më shumë reshje bore se të mëparshmet, edhe pse temperaturat mund të jenë më të larta se mesatarja.

Sipas Marko Cubril, profesor i gjeografisë dhe meteorolog, parashikimet e të cilit ndiqen çdo ditë nga dhjetëra mijëra njerëz nga ish-Jugosllavia, sipas të dhënave të marra dhe të analizuara deri më tani, dimri që vjen mund të ndahet nga i pari më i ftohtë, dhe ngrohësi i dytë funksionon.

Pjesa e parë e dimrit në Evropën Juglindore, përfshirë Serbinë, duhet të jetë më e ftohtë se mesatarja, më e pasur me reshje dhe priten shfaqje të shpeshta të cikloneve të forta dhe erërave më të forta, borë malore më e bollshme dhe borë më e shpeshtë në ultësira në krahasim me dimrat e mëparshëm. Një pjesë e dimrit në Serbi ka një përqindje të caktuar probabiliteti, aktualisht rreth 40 për qind, të jetë më e ngrohtë se mesatarja. Aktualisht, një pjesë e madhe e materialit të parashikimit sugjeron se dimri 2021/2022 mbi vendin tonë duhet të jetë i ndryshëm nga ai, i kaluari, dukshëm më shumë reshje përveç cikloneve tipike dimërore, të cilat mund të sjellin një sasi dukshëm më të madhe të reshjeve se mesatarja, thotë Marko Çubrilo.

Temperatura tani për tani duket se e bën dimrin rreth mesatares ose edhe pak më të ngrohtë, me një probabilitet të caktuar, tani për tani është rreth 30 për qind, që të jetë më i ftohtë dhe dukshëm më i ftohtë se mesatarja. Vëzhguar sipas muajve, dhjetori dhe janari kanë potencialin më të madh dimëror për momentin, kur rajoni dhe Serbia mund të preken nga disa periudha të ftohta më të forta me reshje më të bollshme dhe erë të fortë.

Si ngrica

Shkurti mund të sjellë mot më të qetë me ciklone më pak të shpeshta dhe më pak reshje, por duke pasur parasysh distancën e asaj periudhe, parashikimi për atë muaj është shumë jo i besueshëm. Aktualisht gjithçka tregon për një Mesdhe dhe Adriatik shumë aktiv ku do të zhvilloheshin ciklonet e shpeshta. Trajektorja do të varej nga raporti i borës dhe shiut mbi vendin tonë, rajonet jugore dhe lindore do të ishin më shumë nën ndikimin e ajrit të ngrohtë, pra do të kishte më shumë shi dhe më pak borë, thotë Marko Çubrilo.

Në pjesën e dytë të janarit dhe në fillim të shkurtit do të krijoheshin kushte për paraqitje të ngricave të forta me minimume dhe nën -15 gradë Celsius, ndërsa muaji shkurt mund të sjellë kushte më të buta meteorologjike, më pak borë dhe ngrica më të dobëta.

18 ditë borë

Duket, tani për tani, se në zonën e Beogradit dhe rrethinave të tij do të ketë nga 13 deri në 18 ditë me mbulesë dëbore në tokë, që është rreth ose pak më shumë se vlerat mesatare, por edhe dukshëm më shumë se në dimrat e mëparshëm shfaqen shporta, ndërsa pjesa malore, si në Serbi ashtu edhe në rajon, mund të presë një sezon shumë të mirë dimëror me borë të dendur”, përfundon Marko Cubrilo, vlerësimi përfundimtar i të cilit për dimrin do të vijojë pas datës 15 nëntor, kur më shumë të dhëna meteorologjike do të dihet.

Ajo që është e sigurtë nuk do të përsëritet vitin e kaluar, kur në Serbi e kishim dimrin e tretë më të ngrohtë që nga viti 1951, ndërsa ishte i dyti më i ngrohtë në Beograd që nga viti 1888, kur filluan matjet meteorologjike në kryeqytet. Dimri më i ngrohtë, si në Beograd ashtu edhe në tërë Serbinë, ishte ai i vitit 2007, kur u thyen shumë rekorde të temperaturës.

Edhe pse dimri më i ngrohtë në Serbi ishte në vitin 2007, me një temperaturë mesatare të dimrit deri në katër gradë, temperatura më e lartë ditore u regjistrua në Loznicë më 19 dhjetor 1989 dhe ishte deri në 26,4 gradë”, tha Jasminka SmailagiQ. nga RHMZ.

Siç shkruhet në analet e RHMZ-së, dimrat më të ftohtë në Serbi kanë qenë 1954, 1963, 1985, 1964, 2003…

Një nga dimrat më të ftohtë në pjesën më të madhe të Serbisë ishte në vitin 1954, kur temperatura mesatare ishte – 4.7. Atë dimër në Sjenicë, më 26 janar është matur temperatura -38 gradë.

Në Beograd, temperatura më e ulët e dimrit u regjistrua më 10 janar 1893 dhe ishte -26,2 gradë.

Bazuar në të dhënat zyrtare të RHMZ, rekordi i vitit 1954 u thye tre dekada më vonë. Përkatësisht, në rrafshnaltën e Peshterskës, në KarajukiCa Bunari, shkalla e termometrit ra në minus 39.5 gradë më 13 janar 1985!

Duke pasur parasysh se matjet meteorologjike janë bërë në Beograd për më shumë se 130 vjet, dimri më i ftohtë në kryeqytet është ai i vitit 1891, me një mesatare për të tre muajt prej minus 4.5 gradë. Mirëpo, dimra të tillë rrallë kemi pasur në shekullin e 21-të dhe njëri prej tyre ishte ai i fillimit të vitit 2012, kur pjesa më e madhe e Serbisë ishte nën borë dhe akull. Më pas, Qeveria e Serbisë mori vendim për shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme në të gjithë vendin.

Ky dimër u kujtua në Beograd edhe për shkak se Sava dhe Danubi ishin të ngrira për më shumë se një muaj, por edhe sepse bora binte edhe në temperaturat nën -10.

Mbulesa më e trashë e borës në Beograd u regjistrua më 3 shkurt 1962 – deri në 80 centimetra, ndërsa Lojërat Olimpike në 1984 vendosën rekorde pothuajse të pabesueshme në male – në Rudnik 149, në Divçibare 153, në Kopaonik 198 dhe në Mitrovicë Tara e pabesueshme 213 centimetra borë!

Nga ana tjetër, ishte pak e shkurtër që gjatë dimrit 2019/2020. në Beograd përfundojmë plotësisht pa borë. Përkatësisht, fjokat e para të borës që mbetën në tokë u panë vetëm më 27 shkurt, dhe kjo ishte bora e parë e fundit që nga viti 1951.

-39,5 gradë është minimumi historik në Karajukića Bunari nga viti 1985

-26.2 gradë është temperatura më e ulët e matur në Beograd më 10 janar 1893.

26.4 gradë është rekordi i dimrit i matur më 19 dhjetor 1989. në Loznicë

80 centimetra borë është bora më e trashë në Beograd nga viti 1962.