Ja si e zgjidhin problemin e dioksidit të karbonit në Kanada

Inxhinierët e karbonit kanë botuar një studim të rishikuar që tregon se ata mund të heqin karbonin nga ajri me një kosto nën 100 dollarë për një ton.

Ky do të ishte një përparim i madh në çmimin aktual prej rreth 600 dollarë për ton.

Kompania thotë se qëllimi i tyre i menjëhershëm është prodhimi i lëndëve djegëse sintetike të lëngshme të prodhuara nga karboni dhe energjia e rinovueshme.

“Regullat” teknologjike për ndryshimet klimatike të emetimit të karbonit janë parë gjithmonë me dyshim nga shkencëtarët.

Planet për të ndërtuar mburoja diellore në hapësirë ose për të “mbjellë” detet me materiale për të thithur karbonin janë parë si të rrezikshme për të bërë të mundur uljen e emetimit.

Megjithatë, planet për të kapur dioksidin e karbonit (CO2) direkt nga ajri janë konsideruar disi më të rëndësishme, çka në thelb pasqyron funksionin e pemëve.

Ideja u zhvillua së pari nga një shkencëtar i quajtur Klaus Lackner në mesin e viteve 1990 dhe që atëherë një numër i vogël i kompanive të teknologjisë kanë ndërtuar prototipa të shtrenjta të pajisjeve për thithjen e karbonit.

Vitin e kaluar, një kompani zvicerane e quajtur Climeworks zbuloi një instalim të drejtpërdrejtë të marrjes së ajrit që nxori karbonin dhe furnizoi një serë fqinje për të fertilizuar domate dhe tranguj.

Tani, firma kanadeze “Carbon Engineering” thonë se ata kanë ndërmarrë një hap të madh përpara në uljen e kostove të nxjerrjes së ajrit të drejtpërdrejtë.

I ngritur në vitin 2009 me fonde nga financuesi Bill Gates dhe manjati kanadez i naftës, Norman Murray Edwards, centrali i tyre pilot ka funksionuar që nga viti 2015, duke kapur rreth një ton CO2 në ditë.

Procesi funksionon duke thithur ajrin në një kullë të modifikuar të ftohjes me ventilatorë, ku vjen në kontakt me një lëng që reagon me CO2.

Pas disa hapave të përpunimit, një derdhje e pastër e CO2 nxirret dhe lëngu i kapur kthehet në kontaktorin e ajrit.

Një studim i mëparshëm i kryer nga Shoqata Fizike Amerikane në vitin 2011 sugjeroi se kostoja për ton e kapjes direkte të ajrit do të ishte rreth 600 dollarë. Por inxhinieri i karbonit thotë se duke përshtatur teknologjitë ekzistuese, ata kanë qenë në gjendje ta zvogëlojnë këtë dukshëm koston.

“Ky është një hap i vërtetë përpara dhe nuk është vetëm kompania jonë duke e thënë atë”, tha prof. David Keith nga Universiteti i Harvardit dhe një themelues i Inxhinierisë së Karbonit për BBC News.j.j