Kontrata e gazit skadon me 1 qershor
Pas propozimit të Bashkimit Evropian për vendosjen e embargos së naftës ndaj Rusisë, çmimi i një fuçie u hodh në më shumë se 112 dollarë. Është në këtë nivel edhe këtë mëngjes. Nga ana tjetër, ndërsa gazi i lëngshëm, ndërtimi i terminaleve LNG dhe lidhjet e gazit me fqinjët e Evropës janë atutë në zëvendësimin e gazit rus, Kina dhe Rusia kanë vetëm një mesazh të shkurtër – po vazhdojnë projektet e mëdha energjetike.
Serbia varet nga gazi rus, të cilin e blen me çmimin më të favorshëm – 270 euro dhe kështu do të jetë deri më 1 qershor. Se sa do ta paguajmë më pas varet nga kontrata e re kur është duke u negociuar me “Gazprom”.
“Pas 15 majit do të mund të shpallim më shumë detaje rreth kontratës së re të furnizimit me gaz që do të lidhet me Gazprom të Rusisë. Jam i sigurt se do të jetë e favorshme. Është e vështirë të imagjinohet se çmimi do të mbetet i njëjtë”.
Milos Zdravkoviç, një ekspert i efikasitetit të energjisë, thotë se Serbia nuk mund të kërkojë një alternativë ndaj gazit rus në të ardhmen e afërt.
– Në 10 deri në 15 vitet e ardhshme, nuk do të ketë alternativë ndaj gazit rus për Serbinë, sepse nuk ka mjaftueshëm nga burimet e tjera, prandaj është e pamundur që konsumatorët tanë ta zëvendësojnë atë me dikë tjetër. Situata nuk është më e mirë me gazin e lëngshëm amerikan, sepse ka vetëm disa terminale për marrjen e tij në Evropë dhe të gjithë janë mjaft larg nesh, përveç atij në Aleksandropoli, i cili nuk ka përfunduar ende dhe Krk, i cili u hap vitin e kaluar. dhe kapacitetet e të cilit janë të kufizuara. Prandaj historia për gazin e lëngshëm amerikan është në një shkop të gjatë, dhe përveç kësaj, do të na kushtonte të paktën 2.7 herë më shumë sepse bazohet në teknologjinë e frakingut, e cila është shumë më e shtrenjtë dhe ndikon në çmim – thotë Zdravkoviq.
Siguria energjetike dhe mundësia e furnizimit me gaz nga burime të ndryshme ishte në fokus të konferencës ministrore të vendeve të Evropës Juglindore në Bullgari. Më i rëndësishmi për vendin tonë është gazsjellësi Nish-Sofje.
Nga pala serbe punimet kanë filluar në janar të këtij viti dhe është nënshkruar kontrata për punimet nga pala bullgare.
“Ajo që është e qartë është se çdo gjë do të bëhet si nga pala serbe ashtu edhe nga ajo bullgare, vitin e ardhshëm në shtator”, tha ministria përkatëse.
Që nga ai moment gjithçka do të jetë shumë më e thjeshtë dhe shumë më e lehtë për Serbinë, sepse do të marrë gaz nga disa furnizues të tjerë, thonë ata dhe shtojnë se nuk është çështje marrëdhëniesh mes dy vendeve, por çështje e sigurisë energjetike të të gjithëve.
“Në javët e fundit, ne kemi punuar për të gjithë skenarët e mundshëm dhe kemi zgjeruar bashkëpunimin energjetik dhe infrastrukturën në rajon. Ne po kërkojmë mundësi për furnizim të përbashkët me gaz për të gjithë rajonin,” tha Aleksandër Nikolov, ministri i energjisë i Bullgarisë.
Çfarë alternativë ndaj gazit rus ka Serbia në të ardhmen?
INTERKONEKTOR I GAZIT SERBI – BULGARI
Kapaciteti: 1.8 miliardë metra kub në vit
Vlera e projektit: 85.5 milionë euro
Burimi i gazit: gaz natyror i lëngshëm natyror (LNG) nga Greqia nga disa furnizues, Azerbajxhani
TUBBACIONI LINDOR I MEDITERANIT
Gjatësia: rreth 1200 kilometra
Burimi i gazit: Izraeli
Projekti është në proces studimi, ndërsa ndërtimi mund të nisë pas disa vitesh.
EKZISTUESE GAZËSOR SERBI – HUNGARI
Kapaciteti: 5 miliard metër kub në vit
I papërdorur: 2-2,5 miliardë metër kub
Burime alternative të furnizimit me gaz nga Norvegjia, SHBA, Holanda
Polonia, e cila së bashku me Bullgarinë ishte e para që ndjeu pasojat e rrotullimit të valvulave të gazit rus, shënoi solemnisht vënien në punë të gazsjellësit që e lidh atë me Lituaninë. Ata presin që fluksi do t’u sigurojë sasitë e nevojshme.
“Puna e përbashkët e Polonisë dhe Lituanisë në fund të kësaj ndërlidhjeje nuk mund të kishte ardhur në një kohë më të mirë. Lufta ruse në Ukrainë na ka detyruar të rishqyrtojmë pikat tona të forta dhe të dobëta kur bëhet fjalë për energjinë,” tha Kadri Simson, Komisioneri i BE-së. për Energjinë.
Në të njëjtën kohë, Gjermania filloi mbushjen e objektit më të madh të depozitimit të gazit në Evropë dhe ndërtimin e infrastrukturës për të parin nga katër terminalet lundrues të gazit të lëngshëm. Ata do të punojnë shpejt dhe do të llogarisin se do të mund të mbulojnë 40 deri në 60 për qind të nevojave për gaz, të cilin tani e importojnë nga Rusia.
“Sot mund të themi se kemi një shans të mirë për të bërë atë që në të vërtetë ishte e pamundur në Gjermani – të ndërtojmë një terminal LNG brenda dhjetë muajsh dhe ta lidhim atë me sistemin gjerman të gazit”, tha Robert Habeck, Ministri gjerman i Ekonomisë dhe Energjisë.
Energjia bërthamore nuk i nënshtrohet sanksioneve të Bashkimit Evropian. Ndërsa Finlanda e ndërpreu kontratën me “Rosatom” rus, Hungaria konfirmoi se vazhdon të bashkëpunojë me atë kompani ruse për projektin e ndërtimit të një blloku të ri në termocentralin bërthamor “Paks”.
Kina dhe Rusia po vazhdojnë projektet e mëdha energjetike.