Po sikur të keni punuar për më pak se 15 vjet?

Po sikur të keni punuar për më pak se 15 vjet? Në Serbi, ende nuk ka një ligj që rregullon kthimin e kontributeve të sigurimit pensional dhe invalidor që janë paguar ndër vite. Kjo do të thotë se çdo punëtor që ka punuar për më pak se 15 vjet nuk ka të drejtë për rimbursim, as mundësi për të aplikuar për pension.

Siç thonë autoritetet, ato para tashmë janë shfrytëzuar, kështu që ata që kanë ndarë paratë e tyre për më pak se 15 vjet, nuk do të kenë ende asnjë privilegj që kanë pensionistët, si banjat falas, zbritjet në teatro…

Pension social
Në disa vende skandinave dhe në Australi, ky problem rregullohet nëpërmjet vendosjes së një pensioni social, i cili nuk financohet nga kontributet. Ajo ndahet në bazë të vendbanimit dhe gjithashtu është në shënjestër. U jepet atyre që nuk plotësojnë kushtet për pension ose që pensioni është i ulët. Ka edhe vende që nuk verifikojnë të ardhurat, dhe japin vetëm në bazë të vendbanimit. Të tilla janë Holanda, Zelanda e Re dhe Izraeli.

Pothuajse në të gjitha vendet me sisteme të ngjashme pensionesh, kur bëhet fjalë për sigurimin publik të pensioneve, ekziston një kohëzgjatje minimale e shërbimit 15 ose 20 vjet (Portugali, Austri, Slloveni, Hungari, Lituani, Sllovaki), në Francë dhe Amerikë 10 vjet. Llogaritja është se ju mund të merrni një pension mesatar për 15 vjet, i cili normalisht është shumë më i lartë se kontributet e paguara për të njëjtën periudhë. Është e njëjta gjë në vendet e rajonit.

Paratë nga kontributet e paguara, për fat të keq, nuk mund të kthehen në asnjë lloj sigurimi, sepse kështu funksionon sigurimi. Sipas disa analizave, përndryshe ato mund t’u paguhen “fituesve”, të cilët, për shembull, kanë 20 vjet që paguajnë kontribute. Për shembull, shuma shumë më të ulëta se një pension mujor janë lënë mënjanë në baza mujore dhe çeqet e mëvonshme merren për 30 vjet pas daljes në pension.

Ndihma sociale si zgjidhje
Hulumtimet e kryera disa vite më parë tregojnë se është më e pranueshme për ne që të fusim një modul të veçantë për familjet e moshuara në kuadër të ndihmës sociale. Bëhet fjalë për amvisëri në të cilat të gjithë anëtarët janë më të vjetër se mosha e daljes në pension, pra 65 vjeç, por në atë rast do të duhej të lehtësoheshin edhe kushtet pronësore. Kufiri i moshës për këtë të drejtë duhet të jetë pak më i lartë se për një pension në tre ose pesë vjet, dhe të ardhurat duhet të jenë më të ulëta se pensioni minimal.

Millosh Grabundžija, kryetar i Shoqatës së Pensionistëve “Nezavisnost” beson se kjo është një nga mangësitë e parimit të solidaritetit ndërgjeneror mbi të cilin mbështetet sistemi ynë pensional.

– Tani nëse nuk e plotëson detyrimin ligjor për pension, paratë që i ke dhënë fondit i shkojnë dëm atij që ka paguar, sepse në momentin e ndarjes shkojnë për pensionet e përfituesve aktualë – thotë bashkëbiseduesi ynë. . – Megjithatë, ka edhe rrethana subjektive, kur p.sh., punëtori dhe shefi bien dakord t’i paguajnë një rrogë më të lartë, por kompania nuk shlyen detyrimet ndaj shtetit. Kur vjen koha për të dalë në pension, ata e kuptojnë se ishte krejtësisht e gabuar.

Për kryetaren e Shoqatës së Sindikatave të Pavarura të Serbisë, është e papranueshme që punëtorët që ndajnë, le të themi, 14 vjet për kontribute, të mbeten pa para në pleqëri.

– Kjo çështje, si dhe heqja e pikëve të dënimit për pension të parakohshëm, duhet të vihet urgjentisht në rendin e ditës. – Rezulton se ata që paguanin pensionet, sikur hidhnin lekë në pus.