Konsumimi i tepërt i proteinave mund të jetë i rrezikshëm për shëndetin
Mungesa e qarkullimit të shëndetshëm të gjakut në trup çon në një rrezik më të lartë të goditjes dhe sulmit në zemër.
Është lavdëruar për aftësitë e saj për të ndërtuar muskuj dhe për të shtypur oreksin, por shkencëtarët kanë frikë se proteina mund të jetë e keqe për arteriet tuaja. Studiuesit në Universitetin e Pitsburgut kanë treguar se konsumimi i më shumë se një e pesta e kalorive nga proteina mund të aktivizojë qelizat që bllokojnë arteriet me pllakë – një substancë që dëmton enët e gjakut, duke penguar rrjedhjen e gjakut. Mungesa e qarkullimit të shëndetshëm të gjakut në trup çon në një rrezik më të lartë të goditjes dhe sulmit në zemër.
Hulumtimi i fundit konfirmoi gjetjet e hulumtimeve të mëparshme laboratorike dhe shtoi prova të reja duke përdorur një seri testesh dhe eksperimentesh mbi minj dhe qeliza në një pjatë Petri. Kjo vjen mes popullaritetit në rritje të dietave me proteina të larta të lidhura me rritjen e kulturës së palestrës. Pothuajse një e katërta e popullsisë merr më shumë se një të pestën e kalorive totale ditore vetëm nga proteinat. Por Dr. Babak Razani, kardiologu që udhëhoqi studimin, paralajmëroi se rritja e marrjes së proteinave nuk është çelësi i ushqimit të mirë. Ai sugjeroi që në vend të kësaj njerëzit duhet të sigurojnë një dietë të ekuilibruar që përmban mjaft karbohidrate, yndyrna dhe lëndë ushqyese jetike.
Njerëzit këshillohen të hanë rreth 0,36 gram proteina për kilogram të peshës trupore në ditë. Për një burrë mesatar prej 90 kilogramësh, kjo është rreth 71 g në ditë – ekuivalente me rreth 12 përqind të kalorive ditore, dy gjoks pule ose një fileto salmoni e gjysmë. Dhe për një grua mesatare prej 77 kilogramësh, kjo është 61.2 g në ditë, ose 10 për qind e kalorive ditore – ekuivalente me rreth një gjoks e gjysmë pule ose një fileto salmoni. Por të shkosh në palestër nxit shpenzime shumë më të larta dhe disa plane sugjerojnë dyfishimin apo edhe trefishimin e kësaj shume.
Kur konsumohet, proteina ndahet në aminoacide që përdoren për të riparuar fibrat e dëmtuara të muskujve dhe për të ndihmuar në rritjen e fibrave të reja. Por nëse nuk ushtroheni, proteinat e papërdorura filtrohen nga trupi përmes veshkave dhe ekskretohen në urinë. Në një studim të ri, të botuar në revistën Nature Metabolism, shkencëtarët zbuluan se kur trupi zbërthen nivelet e larta të proteinave, ai aktivizon një lloj qelize të bardhë të gjakut përgjegjës për pastrimin e mbeturinave qelizore, të njohura si makrofagë. Kjo çon në akumulimin e këtyre qelizave brenda mureve të enëve të gjakut dhe përkeqësimin e pllakave me kalimin e kohës.
Studimi fillimisht u dha 23 njerëzve vakte ose shake me shumë proteina dhe testoi gjakun e tyre menjëherë para vaktit dhe një dhe tre orë pas. Të gjithë agjëruan 12 orë para kësaj. Rezultatet treguan se konsumi i proteinave shkaktoi një rritje të një aminoacidi të caktuar, leucinës dhe një rritje të një substance që aktivizon sistemin imunitar.
Shkencëtarët sugjeruan se me aktivizimin e më shumë qelizave imune, kjo do të rriste nivelin e inflamacionit – duke rritur rrezikun e pllakave.
Në një pjesë të veçantë të studimit, ata gjithashtu ushqyen minjtë me një dietë me proteina të lartë – me deri në 45 përqind të kalorive nga makronutrientët – dhe testuan gjakun e tyre. Gjithashtu tregoi një rritje të niveleve të leucinës dhe një rritje të një substance që aktivizon qelizat e bardha të gjakut.
Dr. Bettina Mittendorfer, një eksperte metabolike në Universitetin e Misurit, e cila ishte gjithashtu e përfshirë në hulumtim, tha:
“Ne treguam në studimet tona mekanike se aminoacidet, të cilat në fakt janë blloqet ndërtuese të proteinave, mund të shkaktojnë sëmundje nëpërmjet mekanizmave të sinjalizimit dhe më pas të ndryshojnë metabolizmin e këtyre qelizave. Për shembull, qelizat e vogla imune të quajtura makrofagë mund të nxisin zhvillimin e aterosklerozës (pllaka në arterie)”.
Dr. Razani shtoi:
“Mund të jetë gabim të rrisni verbërisht sasinë e proteinave. Në vend të kësaj, është e rëndësishme të shikoni dietën në tërësi dhe të sugjeroni vakte të ekuilibruara që nuk do të përkeqësojnë pa dashje gjendjet kardiovaskulare, veçanërisht tek njerëzit që janë në rrezik të sëmundjeve kardiovaskulare”.